BM’de Gazze tasarısını 4 kere veto eden ABD, “ateşkes” sözü çıkarılınca karar değiştirdi

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi‘nde Gazze‘de insani yardımlara ait üzerinde müzakereler yürütülen fakat muahede sağlanamayan karar tasarısının oylanması, dördüncü defa ertelendi. Karar tasarısındaki “çatışmalara ara” talebi çıktı yerine “acil adım çağrısı” geldi. Bu değişikliğin akabinde ABD BM Temsilcisi Thomas-Greenfield, “Artık oyumuzu kullanmaya hazırız.” dedi.

DÖRDÜNCÜ SEFER ERTELENDİ

ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Linda Thomas-Greenfield, BMGK üyelerinin kapalı oturumundan sonra yaptığı açıklamada, son bir haftadır Birleşik Arap Emirliklerinin sunduğu Gazze karar tasarısı üzerinde ağır çalışmalar yürüttüklerini belirtmişti. Greenfield, kabul edilmesi halinde kararın muhtaçlık sahiplerine insani yardım sağlayacağını, karar tasarısının talep ettikleri değişiklerle birlikte sunulması halinde tasarıyı destekleyeceklerini lisana getirmişti. Lakin beklenen oylama dün akşam da gerçekleşmedi ve dördüncü kere ertelendi.

“ATEŞKES” SÖZÜ YERİNE “ACİL YARDIM ÇAĞRISI” DENİLECEK

Karar tasarısının birinci halinde tartışma yaratan ve ABD’nin karşı çıktığı konulardan biri, insani yardımların manisiz erişimi için “çatışmalara orta verilmesi” talebi olmuştu. Anadolu Ajansı’nın edindiği yeni tasarıda, bunun yerine Gazze’de genişletilmiş insani yardımların kesintisiz ve inançlı erişimi için “acil adım atılması” ve çatışmalara sürdürülebilir bir halde orta verilmesi için gerekli şartların oluşturulması davetlerine yer verildi.

ABD’DEN “OY KULLANMAYA HAZIRIZ” MESAJI

ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Linda Thomas-Greenfield, New York’taki BM binasında gazetecilere açıklamalarda bulundu. Son bir haftadır Birleşik Arap Emirliklerinin sunduğu Gazze karar tasarısı üzerinde ağır çalışmalar yürüttüklerini aktaran Thomas-Greenfield, “Artık oyumuzu kullanmaya hazırız.” dedi.

KOORDİNATÖR ATANACAK

Tartışmalara neden olan bir öteki konu ise karar tasarısındaki “BM Genel Sekreteri’nden yardımların denetlenmesi için bir düzenek kurması” talebiydi. Ağır müzakerelerin sonunda taraflar, sistem yerine “Gazze’deki sivil topluma yardımların ulaşımını hızlandırmak için Genel Sekreterin Kıdemli İnsani ve Yine Yapılanma Koordinatörü” ataması üzerinde mutabık kaldı.

Karar tasarısında, Genel Sekreter tarafından atanacak koordinatörün Gazze’ye yardımların sevkiyatını hızlandırmak ve kolaylaştırmak için bir sistem kurması talep edildi. Koordinatör atamasının da bir an evvel yapılması davetinde bulunulan tasarıda, gerekli işçi ve teçhizatın sağlanacağı koordinatörün BM yetkisiyle çalışacağı ve BMGK uyarınca kendisine verilen vazifeleri yerine getireceği bildirildi. Koordinatörün, insani yardımların çeşidini teyit etmesi istenen karar tasarısında, tıpkı vakitte kelam konusu şahsa insani yardım sevkiyatını “kolaylaştırma, koordine etme, denetleme ve teyit etme” vazifeleri verildi.

Karar tasarısında, koordinatörün BMGK’ye çalışmaları hakkında birinci 20 günün akabinde bilgi vermesi istenirken, tüm taraflara koordinatörle iş birliği halinde hareket etme daveti yapıldı.

YARDIMLARIN DİREKT SİVİL HALKA ULAŞTIRILMASI VURGULANDI

Gazze’deki sivil topluma yardımların “yeterli ölçülerde aktarılması” gerektiğinin altı çizilen karar tasarısında, buna besin, su, paklık materyali, elektrik, telekomünikasyon ve tıbbi servislerin dahil olduğu söz edildi. Tasarıda, Gazze’ye temel besin ve servislerin ithalatının tekrar başlamasının ehemmiyetine değinilirken, yardımların “sapma” olmadan sivil halka ulaştırılması gerektiği vurgulandı.

Tüm taraflara milletlerarası hukuk ve milletlerarası insancıl hukuk uyarınca sivilleri muhafaza vazifesini yerine getirmeleri daveti yapılan karar tasarısında, tarafların Gazze’ye yardımların erişimini artırmak için tüm mevcut yollarının kullanımını kolaylaştırmaları talep edildi. Yardımların dağıtımı için gerekli yakıtın sağlanması istenilen tasarıda, hastaneler, tıbbi tesisler, okullar, ibadet alanları ve BM tesisleri ile işçisi, tıp çalışanı ve araçlarının memleketler arası insancıl hukuk uyarınca korunması gerektiğinin altı çizildi.

GUTERRES 99. MADDEYİ İŞLETMİŞTİ

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, misyon mühleti boyunca yetkisini birinci defa kullanarak Gazze’deki insani felaketin önlenmesi için BM Kaidesi’nin 99. unsurunu işletmiş ve 6 Aralık’ta BMGK’ye mektup göndermişti. Guterres, “Güvenlik Kurulu üyelerini insani felaketin önlenmesi için baskı yapmaya çağırıyorum ve insani ateşkesin ilan edilmesi talebimi tekrarlıyorum. Bu çok acil.” sözlerini kullanmıştı.

Bunun akabinde 8 Aralık’ta BMGK’de yapılan oylamada Gazze’de ivedilikle insani ateşkes talep edilen karar tasarısı ABD tarafından veto edilmişti. ABD, BM Genel Şurası’nda 13 Aralık’ta 153 ülkenin “evet” oyu kullandığı Gazze’de hemen insani ateşkes talebinde bulunulan karar tasarısı için de “hayır” oyu kullanan 10 ülkeden biri olmuştu. ABD daha evvel 16, 18 ve 25 Ekim’de de BMGK’de Gazze’ye ait sunulan karar tasarılarını veto etmişti.

BMGK’de 7 Ekim’in akabinde çok sayıda oturum düzenlenmiş ve birçok karar tasarısının veto edilmesinin akabinde Gazze’de çatışmalara “acil ve uzatılmış orta verilmesi” talep edilen 2712 sayılı karar 15 Kasım’da kabul edilmişti.

Kaynak: AA / Şimdiki

İlk yorum yapan olun

Bir yanıt bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.


*