Emre ERGÜL
Afrika ülkesi Zimbabve, uzun bir mühletten bu yana para ünitesinin bedel kaybetmesini engellemek için çeşitli yollar deniyor. Son teşebbüs ise kısa ismi ZiG (Zimbabwe Gold) olan yeni para birimi… ZiG’i milletlerarası basına tanıtan kişi de 28 Mart’ta misyona gelen ülkenin yeni Merkez Bankası Başkanı John Mushayavanhu… Altın ve öteki pahalı metallerden oluşan bir sepetle desteklenecek olan ZiG, dün 1 dolar başına 13.56’lık bir giriş kuru ve yüzde 20’lik faiz oranı ile piyasaya sürüldü.
“Para basmanın bir yararı yok” diyen MB Başkanı, “Biz bu ülkede sağlam ve istikrarlı bir ulusal para ünitesi istiyoruz” diye konuştu. Mushayavanhu, bankaların mevcut Zimbabve dolar bakiyelerini ZiG’e dönüştüreceklerine işaret etti. MB Başkanı’na nazaran, ZiG ülkenin “Temellere Dönüş: Para Siyaseti Çerçevesinin Para Ünitesi, Döviz Kuru ve Fiyat İstikrarını Sabitleyecek Biçimde Tekrar Ayarlanması” başlıklı yeni para siyasetinin ürünü…
Piyasaya 1, 2, 5, 10, 20, 100 ve 200’lü banknotlar halinde çıktı. Zimbabve’nin altına dayalı para ünitesine geçişi, ülkenin devasa enflasyon sıkıntısıyla uğraşta attığı son adım. Mayıs 2023’te Merkez Bankası, “yatırımcılara altın tasarrufu, yatırım ve süreç yapmaları için bir platform sağlamak” maksadıyla altın takviyeli bir dijital token satmaya başladı.
Temmuz 2022’de Zimbabve altın satışına başladı. Altın takviyeli para ünitesiyle ilgili görüşler ise şöyle…
-Saxo Bank Emtia Stratejisi Başkanı Ole Hansen: “Birkaç yıldır çoğunlukla konuşulan altın dayanaklı döviz öyküsüne dahil olmakta her vakit biraz tereddütlüyüm. Fakat merkez bankasının son yıllardaki alım suratını dikkate aldığımızda bunun eninde sonunda gerçekleşeceğini katiyen göz gerisi edemeyiz.”
– BMO Capital Markets Emtia Analisti Colin Hamilton: “Zimbabve’nin duyurusunun global ticaret üzerinde daha geniş tesirleri var ve çok daha büyük bir trendin başlangıcı olabilir. Zimbabve’nin Çin’e yaptığı ihracatın birçoklarının artık Şanghay Altın Borsası aracılığıyla altına çevrilebilecek olan (ABD doları yerine) CNY cinsinden ödenmesini bekliyoruz. Bunun, Çin’in gelişmekte olan ülkelerle olan ticaretinde, CNY’nin memleketler arası tesirini artırmaya yönelik daha geniş baskının ortasında büyüyen bir trend haline gelmesini bekliyoruz, bu da global para sistemine daha fazla altın getirecek.”
-Abrdn Yatırım Stratejisi Yöneticisi Robert Minter: “ABD hükümeti doları silah haline getirmeye devam ederken, daha fazla ülkenin altına yönelmesi şaşırtan değil. Bu, ABD dolarının dünyanın rezerv para ünitesi olma rolünü değiştirmede pek bir şey yapmayacaktır. Lakin bu durum piyasaları marjlar açısından etkileyecektir. ABD dolarını global rezerv para ünitesi olarak yerinden etmek hakikaten çok sıkıntı zira ABD vatandaşları yabancı eserlere çok fazla para harcıyor ve doları dünyanın dört bir yanındaki ihracatçı ülkelere dağıtıyor.
Başka hiçbir ülke para ünitesini bu kadar ezici bir halde dağıtmıyor. Lakin son on yılın eğilimi, birçok gelişmekte olan ülkenin ABD hazine tahvilleri ve dolardan uzaklaşıp marjinal olarak altına yönelmesi istikametinde oldu. Büyüklüğü göz önüne alındığında bunun ABD hazine piyasası üzerinde nispeten çok az tesiri oldu, lakin altın talebinde bir artışa ve altın fiyatlarına manalı bir dayanak sağladı.”
UBS, ons altın için fiyat varsayımını yükseltti
UBS, ons altın için haziran, 2024 sonu ve 2025 mart sonu fiyat kestirimlerini 250’şer dolar yükseltti. Yapılan açıklamaya nazaran, haziran sonu için ons altın fiyatı iddiası 2 bin 300 dolar/ons, 2024 sonu için 2 bin 500 dolar/ons ve 2025 Mart sonu için 2 bin 500 dolar/ons oldu.
BRICS, dolara karşı altını destekliyor
Zimbabve’nin altın dayanaklı dolarına geniş yer ayıran Watcher.guru sitesi, BRICS ülkelerinin ABD dolarına karşı “yeni bir para ünitesinin geliştirildiğini duyurdu.” Rusya’nın Çin’le birlikte bloğun ana liderliğini üstlendiğine dikkat çeken site, haberinde yeni devirde altının nasıl kullanılacağına dikkat çekti.
“Rusya ve BRICS, yeni para ünitelerini desteklemek için altının artan ivmesine bakıyor. Fakat ABD doları yavaş yavaş düşüşünü sürdürürken, ABD’nin kendisi de dahil olmak üzere birçok ülke global rezerv olarak altına yöneliyor. Bedelli metal her zamankinden daha kıymetli hale geliyor ve muhtemelen bir müddet BRICS ile ABD doları ortasında bir ayrılığa ortam oluşturacak” tezinde bulundu.
Gümüş, Haziran 2021’den bu yana en yüksek seviyeyi gördü
Emtia piyasasında, geçen hafta ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell’ın olası faiz indirimlerine verdiği dayanak, jeopolitik riskler, arz kaygıları ve kurak hava şartlarının tesiriyle doruklar test edildi. Emtia piyasasında geçen hafta da yükseliş eğilimi devam etti.
Ons bazında altın yüzde 4.3, gümüş yüzde 10, platin yüzde 2.1 paha kazanırken; paladyum yüzde 1,3 kıymet kaybetti. Altının ons fiyatı 2 bin 330 dolarla tarihi tepeyi test etti, gümüşün ons fiyatı da 27.495 dolarla Haziran 2021’den bu yana en yüksek seviyeyi gördü. Tezgah üstü piyasada geçen hafta fiyatlar libre bazında bakırda yüzde 6, alüminyumda yüzde 5.1, kurşunda yüzde 4.4, çinkoda yüzde 7.8, nikelde yüzde 5.9 arttı.
Bakırın libresi 4.24 dolarla Ocak 2023’ten bu yana en yüksek seviyeyi test etti. Güç kümesine bakıldığında ise Brent petrolün varil fiyatı yüzde 4.3, New York Ticaret Borsası’nda süreç gören doğalgazın İngiliz Termal Ünitesi (MMBtu) cinsinden fiyatı da yüzde 1.2 artış kaydetti. Brent petrollün varil fiyatı 91.51 dolarla Ekim 2023’ten bu yana en yüksek seviyeyi gördü. Fiyatlar, Ortadoğu’da yaşanan karışıklıklar ve RusyaUkrayna Savaşı sebebiyle artan arz telaşlarıyla yükseldi.
İlk yorum yapan olun